СВЕТА МАРИЈА МАГДАЛЕНА -БЛАГА МАРИЈА

Марија Магдалена
Од Википедија — слободната енциклопедија


Прејди на прегледникотПрејди на пребарувањето
[th]Марија Магдалена[/th][th]Роден(а)[/th][th]Починал(а)[/th][th]Почитуван(а) во[/th][th]Слава[/th][th]Заштитништво[/th]

Марија Магдалена под Крстот

почетокот на 1 век, Мадгала?

кон средината или крајот на 1 век, Ефес, Мала Азијаили Марсеј[1]

Римокатоличка црква Православна црква Англиканска црква Протестантство

22 јули

аптекари; Атрани; Касамилиола Терма; ракавица; бербери; покајание; луѓе исмејувани за нивната побожност; парфимерија; фармацефти; реформирани проститутки; искушенија; жените

[size][ltr]
Марија Магдалена или Марија Магдала во апокрифите од Новиот Завет и во Новиот Завет е опишана како една од најважните женски личности во животот и мисионерството на Исус Христос.^[2]Марија Магдалена била доследна следбеничка на делото на Исус Христос во времето на неговиот живот и по него. Таа во движењето можеби станала позната во последните денови на Исус, патувајќи заедно со него и Апостолите. Според сите Четири Евангелија, Марија Магдалена била првиот сведок на Воскресението Христово. ^[3]
Марија Магдалена е наведена и во ранохристијанските списи како „апостол на апостолите“. Во апокрифните текстови, таа е опишана како визионер и лидер на Исусовото движење, која била сакана од Исус повеќе од сите други ученици.^[4] Во текот на историјата, па и во модерно време се појавиле различни шпекулации или тврдења во врска со Марија Магдалена, вклучувајќи ги и тврдењата дека таа му била сопруга на Исус, па дури и дека била проститутка. ^[5]
Марија Магдалена од страна на Римокатоличката црква, од Православната црква и од Англиканската црква се смета за светец. Нејзиниот празник се чествува на 22 јули. Таа исто така се чествува и од страна на Лутеранската црква.
Од Рим, Марија Магдалена се вратила во Ефес кај апостол Јован на кој му помогнала во проповедта на евангелието. Моштите на Света Магдалена биле пренесени во Цариград. Блиску до Гетсиманската градина во Ерусалим, денешен Израел, била изградена Црква „Марија Магдалена“ посветена на оваа светица.

[/ltr][/size]

• 1Име
  
• 2Извори
  
• 3Нов Завет
  
• 4Апокрифи од Новиот Завет
  
  
  
  • 4.1Пистис Софија
    
  • 4.2Евангелие на Филип
    
  • 4.3Евангелие на Марија
    
  • 4.4Евангелие на Тома
    
  
  
  
• 5Црковен поглед на Марија Магдалена
  
  
  
  • 5.1Православие
    
  • 5.2Верувањето за велигденското јајце
    
  • 5.3Шпекулации или вистина?
    
  • 5.4„Возљубениот ученик“ во Евангелието на Јован
    
  • 5.5Односите со Исус
    
  • 5.6Марија Магдалена - Апостол
    
  • 5.7Поистоветување со Марија од Бетанија
    
  • 5.8Марија Магдалена како проститутка
    
  
  
  
• 6Културни наводи
  
  
  
  • 6.1Во филмот и литературата
    
  • 6.2Во музиката
    
  • 6.3Останато
    
  
  
  
• 7Поврзано
  
• 8Користена литература
  
• 9Наводи
  
• 10Надворешни врски
  

[size][ltr]

Име[уреди | уреди извор]

Според четирите Евангелија, името на Марија Магдалена се разликува од другите жени кои го носат името Марија, бидејќи кон првото име стои и „Магдалена“ или „Магдалина“. Според ова, се смета дека таа потекнува од Магдала, град кој се наоѓа на западниот брег на Галилејското Море. Според Евангелието на Лука (Лука 8:2), името всушност и било додадено од страна на локалните жители кои ја нарекувале Магдалена. На арамејски јазик, "Magdala" во превод значи „кула“ или нешто возвишено, големо или величествено. ^[6]
Во Евангелието на Јован, исто така името „Марија“ е наведено најмалку два пати. ^[7] Гностичките списи ги користат имињата Марија, Марија Магдалена или само Магдалина.
Марија Магдалена на грчки е Μαρία, кое обично се смета за латинска форма на Μαριὰμ (Mariam, Мариам). Мариам на хебрејски се преведува како „Сестра на Мојсеј“. Името станало многу популарно во времето на Исус поради можните владеачки врски со династиите на Хасмонеан и Херодиската династија.^[8]

Извори[уреди | уреди извор]

Првичните извори за Марија Магдалена и нејзиниот живот можат да се земат од канонските текстови собрани во христијанскиот Нов Завет, како и во апокрифните текстови кои биле изоставени од Библијата, но и за оние кои биле осудени како еретички за време на создавањето и развојот на новозаветниот канон. Овие извори очигледно датираат некаде од 1 век па сè до крајот на 4 век, во кои е опишана и смртта на Марија Магдалена.

Нов Завет[уреди | уреди извор]

[/ltr][/size][size][ltr]
Сите четири Евангелија кои се вклучени во Новиот Завет пишуваат за Марија Магдалена, но со еден исклучок во Евангелието на Лука каде таа не е споменета пред распнувањето на Исус. Лука 8:1-3 се вели дека: Исус патувал од еден град и од едно село до друго заедно со Дванаесетте апостоли за да го објави доаѓањето на Небесното царство, а исто така имаше со него и некои жени кои биле гонети од лоши духови и демони. Марија (наречена Магдалена) била мачена од седум лоши и зли духови. Таа била ослободена од овие духови од страна на Исус Христос.^[9]
За истите „седум демони“ пишува и во Евангелието на Марко 16:9. Сепак, за оваа фраза на Свети Марко се смета дека тој се повикал на Евангелието на Лука. ^[10]
Марија Магдалена е единствената личност според евангелијата, која е сведок на Исусовото распетие, неговиот погреб и откривањето на празната гробница на Исус. Тоа е напишано во Марко 15:40, Матеј 27:56 и Јован 19:25^[11], каде Марија се споменува како сведок на распнувањето, заедно со уште неколку други жени. Лука пак не ги споменува имињата на сведоците, туку споменува „жени кои биле по потекло од Галилеја“ ^[12]. На списокот на сведоци на погребот на Исус е и Јосиф од Араматеја ^[13]. Според Матеј^[14], освен Марија Магдалена на погребот присуствувала и „другата Марија“ за која се мисли дека е мајката на Јосиф. Лука, сведоците ги опишува само како: "жените, кои беа дошле со Исуса од Галилеја, и го видоа гробот и каде беше положено Неговото тело. "^[15]. Јован не споменува други сведоци освен Јосиф и неговиот помошник Никодим^[16]. Сепак, подоцна Јован пишува дека Марија Магдалена ја заварила празната гробница. Тој вели: „Во првиот ден на седмицата, многу рано додека уште беше темнина, Марија Магдалена дојде на гробот и виде дека каменот од гробот е поместен“ ^[17]. Според Марко пак, таа била придружувана од страна на Салома и Марија, мајката на Јован^[18], додека пак Матеј не ја споменува Салома. Според Лука, групата која ја заварила празната гробница била составена од страна на Марија Магдалена, Џоана, Марија, мајката на Јаков, и другите со нив" ^[19].
[/ltr][/size][size][ltr]
Во сите четири евангелија, Марија Магдалена е прв сведок на Воскресението. Јован 20:16 и Марко 16:9 велат дека Марија Магдалена била првата личност и сведок на кој се јавил Исус по воскреснувањето. Според научникот за Новиот Завет Френк Стаг, Марија Магдалена и нејзината улога како сведок е невообичаена, бидејќи жените во тоа време не се сметале за веродостојни сведоци во законска постапка.^[20] Поради ова, а и според библиските традиции и верувања, таа била една од најголемите мисионерски активисти во ширењето на Евангелието. Па така, Марија Магдалена е позната и под титулата „Еднаквост на Апостолите“. Во Матеј 28:9, Марија Магдалена била со другите жени, враќајќи се од празниот гроб, кога сите тие го виделе првото појавување на Исус. Според Лука, освен Исус, жените виделе и двајца мажи.
Првиот вистински изглед на Исус, Лука спомнува дека бил виден од Клеопа и некој анонимен ученик на Исус. Евангелијата на Марко и Лука евидентираат дека остатокот од апостолските ученици не верувале на Марија Магдалена кога таа им објавила дека го видела Исус и видела како Воскреснува. Апостол Павле пишува дека Исус се појавил на Свети Петар, а потоа и на останатите апостоли. Всушност, по нејзината изјава пред апостолите околу Воскреснувањето на Исус, Марија Магдалена „исчезнува“ од Новиот Завет. Таа не е споменета во делата апостолски и нејзината судбина останала недокументирана.
Во Евангелието на Јован (11:1-45) (12:1- и Евангелието на Лука (10:38-42) се споменува дека „Марија“ се појавила во Бетанија, но сепак не е докажано дали станува збор за истото лице, односно Марија Магдалена, бидејќи може да се однесува и на Марија од Бетанија, која е посебна личност според Новиот Завет.

Апокрифи од Новиот Завет[уреди | уреди извор]

Освен евангелијата од Новиот Завет постојат и неколку други текстови кои официјалната црква ги нарекува гностички, кои имаат драстично поинакова содржина и поглед за Марија Магдалена за разлика од канонизираните ракописи. Тие датираат од 2 век и 3 век. Гностицизмот, како христијанско движење било прогласено за еретичко во 398 година, како резултат на прогонот на неговите наследници, уништување на нивното културно наследство и слично.
Според истите ракописи, Марија Магдалена се смета како еден од најважните, ако не и најважниот ученик, кого Исус го сакаше повеќе од другите. Според евангелието на Филип, Марија Магдалена била придружничка на Исус. Делата исто така ги опишуваат тензиите и љубомората меѓу Марија Магдалина и другите ученици, особено со Петар.

Пистис Софија[уреди | уреди извор]

Можеби едно од најдобро сочуваните гностички ракописи е Пистис Софија кој датира од 2 век.^[21] За разлика од голем број на такви ракописи кои биле уништени или заборавени, Пистис Софија е целосно познат денеска. Ракописот претставува долг дијалог помеѓу апостолите кои поставуваат прашања и Исус, кој им одговара на поставените прашања.
Од вкупно 64 прашања, 39 се поставени од страна на една жена која е или Марија, исусовата мајка или Марија Магдалена. Исто така во текстовите се појавува и повикување на лице по име Марта помеѓу учениците. Се смета дека станува збор или повторно за Марија Магдалена или за Марија од Бетанија.

Евангелие на Филип[уреди | уреди извор]

[/ltr][/size][size][ltr]
Евангелието по Филип, кое датира од крајот на 2 век или почетокот на 3 век, е неканонизирано евангелие кое било пронајдено во 1945година во Наг Хамади, односно во неговата библиотека. ^[22]
На многу сличен начин како според Јован 19:25-26, Евангелието по Филип ја претставува Марија Магдалена како негов придружник:
[/ltr][/size]

Имаше три жени кои секогаш одеа со Господарот: Марија, неговата мајка, нејзината сестра и Марија Магдалена која ја сметаше како негов придружник. Сите три се викаа со исто име - Марија.^[22]

[size][ltr]
Друга „иритација“ и наклонетост на љубов била укажана од страна на Исус кон Марија Магдалена (текстот е лошо фрагментиран, се смета дека текстовите во голема заграда биле додадени):
[/ltr][/size]

И придружникот на [спасителот беше Мар]ија Ма[гда]лена. [Христа ја сакаше] М[арија] повеќе од [сите] други уче[ници], и [често] ја бакнуваше на [устата]. Останатиот дел од [учениците беа навредени од тоа и тоа не го одобруваа]. Тие му рекоа на него: „Зошто ја сакаш повеќе од сите нас?“ Спасителот одговори и им рече: „Зошто, јас не ве сакам како неа?“^[22]

[size][ltr]

Евангелие на Марија[уреди | уреди извор]

Евангелието на Марија се смета дека датира од истиот период кога било пишувано и она на Филип. Евангелието било откриено во 1896година. Од него, недостасуваат шест страници од почетокот и четири од средината на евангелието. ^[23]
Името „Марија“ се појавува како „главен лик“ во Евангелието, но спорно е која е всушност Марија. Сепак, општо прифатливо е дека тоа припаѓа на Марија Магдалена. Во евангелието, Марија е претставена како еден од учениците на Исус, која го видела воскресението^[24] и го опишува пред останатите ученици.
[/ltr][/size]

Петар ѝ рече на Марија, „Сестро, ние знаеме дека Спасителот ве сакаше вас повеќе од останатите жени. Кажи ни ги зборовите на Спасителот кои ти ги зборуваше тебе, а ние не ги знаевме и не ги слушнавме од него“. Марија одговори и рече: „Што било скриено од тебе, јас ќе го прокламирам пред тебе“. И почна да им зборува со овие зборови: „Јас, таа рече, го видов Господ во визија и му реков, Господе те видов тебе денес во визија.“^[23]

[size][ltr]
За жал, понатамошната визија на Марија околу ова во Евангелието не е докажана бидејќи недостасуваат страници од истото. Марија потоа се соочува со Андреј и Петар, кои не ја подржуваат во тоа што таа им го зборува, бидејќи таа била жена. Марија сепак била одбранета од Матеј со зборовите:
[/ltr][/size]

„Но, ако Спасителот ја направила подостојна, кој си ти да ја отфрлаш неа? Навистина Спасителот ја познаваше Марија најдобро. Од таа причина тој ја сакаше повеќе од нас“^[23]

chestitki za site shto slavat ime denes na ovoj pekrasen praznik