ГУСКИ

Домашна гуска (науч. Anser anser domesticus или Anser cygnoides) — припитомени гуски од видот дива гуска или лебедовата гуска кои се одгледуваат како живина заради месото, јајцата и пердувите уште од најстари времиња.

Во Европа, северна Африка и западна Азија, домашната гуска потекнува од дивата гуска (Anser anser). Во источна азија, предок на домашната е лебедовата гуска (Anser cygnoides), наречена и кинеска гуска. Во поново време обете се широко распространети низ светот, а се среќаваат и вкрстувања. Кинеската гуска лесно се распознава по големата џумка при основата на клунот, додека пак вкрстените единки се разликуваат од неа во различен степен.[1]

Според излагањето на Чарлс Дарвин во неговото дело „Промени кај животните и растенијата при примитомување“ (The Variation of Animals and Plants under Domestication i. 287), гуската е припитомена многу одамна, зашто сведочат археолошките наоди во Египет, стари повеќе од 4.000 години.[2] Низ вековите, домашните гуски се одгледувани да бидат значително поголеми од дивите, па затоа тежат до 10 кг,[2] наспроти 3,5 кг кај лебедовата и 4,1 кг дивата гуска.[3] Поради ова, имаат видоизменета градба на телото: дивата гуска има водорамна градба и тенка одзади, додека пак домашната е исправена, со масни наслаги во задникот. Оваа измена влијае врз способноста за лет: домашната гуска мафта со крилјата и може да се издигне само малку, во мошне кратко времетраење.

Покрај ова, домашната гуска се одликува со значително поголема плодност — 50 јајца годишно, во споредба со 5–12 јајца кај дивата — што е производ на избирањето на погодни единки низ вековите.[2][3]

Измените во перјето се разновидни: во многу случаи, птиците се избирани за да се отстрани кафеавата боја, па затоа денес се бели и бело-кафени. Други пак, имаат обоеност и шара блиска до изборната, а трети, како денешната тулуска гуска, имаат речиси истоветно перје како дивата, разликувајќи се само во градбата. Белите гуски историски се претпочитаат поради употребата за перници и постелнини, како и поради поуредниот изглед кога се искубани.

Гуските даваат големи јајва, со тежина од 120-170 г.[2] кои се јадат исто како кокошкините, иако имаат сразмерно повеќе жолчка. По вкус се мошне слични на кокошкините, но малку повеќе во насока на дивеч.