Интервјуа и колумни

Пак да гласате за идиотиве, па да се исподавиме сите!



Објавив на Фејсбук, но сакам да повторам уште еднаш - не се сомневам во чесните намери на Зоран Заев, но не го прифаќам неговиот апел сега, после катастрофалната поплава, да сме се воздржеле од обвинувања и од „препукувања“. Како е можно да загинат дваесет луѓе, експертите да констатираат огромни промашувања во инфраструктурата и страшна негрижа на институциите, а да не се зборува за одговорност?

Не, друже Заев, овој пат не си во право! Сега е вистинскиот момент овој народ да сфати дека трошењето пари за луксуз убива луѓе. И тоа - буквално! Сега е моментот на народот да му се каже за што се потрошени неговите пари и што добил за возврат. Сега треба да сфати за кого и за што гласал.

Затоа, секој поглед кон барокните зданија и кон спомениците на „Скопје 2014“, на денот на жалоста, нека ве потсетува на жртвите на поплавата, почитувани читатели. Жалете! Има и за што да жалиме, сите вие кои гласавте за оваа идиотска власт, но и сите ние кои ве трпиме цели десет години. Вие пак да гласате, ние пак да молчиме. Додека не се исподавиме сите...

Да, да, сите ние заедно сме виновни за оваа катастрофа, подеднакво виновни со оној кретен со телефончето, кој трагедијата ја искористи да се курчи и да собира политички поени, да покаже дека тој е главен, а техничкиот премиер и министрите се обични мивки кои мора од него да примаат наредби. Беда невидена, а проаѓа!

И ве молам, аман, не се глупирајте со собирање шишиња вода и конзерви, со 100 или 200 денари „помош“ преку мобилните оператори... Знам дека сакате да помогнете, но знајте дека помагате малку, а голем чалам правите, создавајќи лажен впечаток дека Македонија кипти од хуманост. Ако државата не е способна веднаш да обезбеди вода, храна и сè што е потребно за унесреќените (со народни пари, се разбира), тогаш Македонија и не треба да постои како држава.

Освен тоа, некој убаво предложи - парите планирани за сè уште неизграденото Панорамско тркало, итно да се пренасочат за санирање на штетите и за подобрување на инфраструктурата во Скопско. Ете решение. Ако има опозиција, нејзините советници во Град Скопје ова веднаш да го стават на дневен ред, а пред канцеларијата на Коце да се организира јавен собир за притисок предлогот да се прифати.

И уште еден предлог - најпогодените семејства веднаш да се сместат во она глупаво етно село на Водно. Ионака е празно. И бесмислено.

http://plusinfo.mk/mislenje/1756/pak-da-glasate-za-idiotive-pa-da-se-ispodavime-site

Арамиите бараат разбирање – да не се „политизира“ поплавата? напиша:

Веднаш по големата поплава на делови од Скопје и Скопско, првото барање на Првиот Апаш во државата и на неговите помагачи-соучесници (пренесено преку конзорциумот медиуми под управа на ДПМНЕ-овското министерство на вистината) беше несреќата да се третира исклучиво како природна појава. Второто барање од истиот Бандит стигна вчера, преку неговиот помошник - го нарекуваат Гебелс: бара да не се „политизира“ претстојната расправа во Парламентот посветена на поплавата и последиците од неа. Не требало да се стекнуваат „политички поени“ врз несреќата на луѓето. Не било време за тоа! Требало да се остават прашањата на евентуалната вина и виновниците и за оваа несреќа за некое „друго време“. На пример, по изборите - на ист начин, како што потписниците на последната верзија од Договорот од Пржино се спогодиле: системските проблеми во новинарството, формирањето на специјално судско одделение (како мала дополнителна надеж за отпочнување поефективно гонење и санкционирање на криминалот и корупцијата) како и повеќето други прашања кои претставуваат огромни авении за киднапирање на државата од страна на првиот бандит, да станат предмет на нови морски маневри после добивањето на победникот од претстојните декемвриски избори. Тоа го бараат арамииве кои дваесет и четири часа не се симнуваат од екраните на криминализираните медиуми, сакајќи да капитализираат политичка полза и од ова зло, а за чии димензии имаат директна вина. Имено, фер-плеј бара Боксерот кој без престанок ги удира политичките неистомисленици по судиското „стоп“ и по удирањето на гонгот за пауза пред секоја нова рунда; Боксерот кој удира под појас; кој влегува во рингот со булук криминалци да тепа поединци кои наивно влегле меѓу четирите јажиња и поверувале дека условите за натпревар се исти за двајцата натпреварувачи. Оваа несреќа, всушност, е првата со големи и најдиректно видливи болни последици од политиката на Арамијата, дури и за оние со под просечен ум и комплетна необразованост, како и за оние кои (како што самите велат) „не ги интересира политиката“, а секој ден се предмет на политичка манипулација од Суштеството кое бара „да не се политизира несреќата“. Оваа несреќа, за жал, е најуверливиот пример за последиците од една политика која ќе биде запаметена со метафората на „Свесниот Изманик“, абдицираниот Ставревски: „немаме за леб, а трошиме на чоколадо!“; или, што би рекле Американците, на политиката која прво почнува со облекување на кондурите, а потоа на чорапите врз нив. реакцијата на апашите е инстинктивно животинска. Инстинктивно знаат дека од ваква несреќа и најглупавите можат да ја видат трулоста на државата како продукт на неодговорност, алчност, десетгодишни измами, паради за впечаток, експропријација на слободата и парите на народот; да ја видат одговорноста и фијаското на најновите крвопијци и секако на нашето вкупно морално пропаѓање. Двоножниве раководители знаат дека е голем бројот на жители во државата кои не знаат: колкав треба да биде јавниот долг; во која мера се неточни податоците за задолженоста; од чии пари се направени оние шарени слики, кукли и куклички, прскалки, споменици на џелати и народни трибуни во главниот град; колку точно пораснало индустриското производство и БДП и што фајде имаат тие од тоа; колку новороденчиња умреле во првата година, колку не се родиле живи а требало, колку родилки за секогаш станале стерилни или починале поради грешки на лекарите, поради присуството на лебарките и бактериите во операционите сали; колку навистина заостанува нашето образование зад истото во пристојните држави; како се „намалува“ невработеноста; од каде се зголемуваат пензиите. Да, Апашот знае дека е голем бројот на луѓе што немаат доволно познавање за сето ова и затоа, преку камерите на телевизиите задолжени за дезинформирање на граѓаните, некои од нив сугестивно се наведуваат да кажат колку е убаво најновово и истовремено најстаро Скопје (демек тие се јавното мислење) без, сиромашките, да помислат на тоа колку токму таквото Скопје ја зголемува смртноста во Градот - бедата во неговата периферија, а поради апсорпцијата на огромниот износ на пари фрлени во ветер и смртноста и бедата во цела Македонија. Но, истовремено, Апашот знае дека токму ваквите несреќи им ги отвораат очите на граѓаните, на големиот број којшто до нивното случување не можеле при очи да прогледаат и да ги разберат вистинските причини за нивната небиднина. Апашот знае дека токму таквиот, систематски ослепуван граѓанин од бескрупулозната пропаганда, наеднаш може да види дека немал држава, или имал имитација од неа односно, дека: Хидрометеоролшкиот завод бил за никаде - со години лажел (ете, без намера) дури и колку дожд паѓало на квадратен метар; дека имало вработени со нивен директор, но сме немале Државна дирекција за спасување и заштита од елементарни непогоди, чиј директор со возило на Дирекцијата што ја раководи не можел да стигне до загрозените подрачја; дека некој сечел лента за пуштање автопат, а тоа да ти бил гробар; дека пустошењето на шумите од крадците со спонзорство и покровителство на државата претставувало извор за богатење и живот на поедници, но смртна закана за жителите под планините; дека плаќањето комуналии на една апашка власт не обезбедува комунални услуги кои попречуваат поплави на живеалиштата и влегување на фекалии во нивните живеалишта; дека деградирањето на земјоделското земјиште не се спречува со коруптивни субвенции; дека огромен дел од даноците што ги плаќаат граѓаните исчезнувале во непознат правец, итн. Ете затоа, Апашот и неговите соучесници се исплашени од оваа трагедија и тргнаа во кампања да ги убедуваат сите дека тоа е природна појава, дека Господ така сакал, па човекот е беспомошен во такви случаи, а како дополнување на тоа е: „да!“ прифаќаме седница на Парламентот, но безобразната опозиција „да не ја политизира“ седницата; да не си прави политички маркетинг, зашто е тоа „нечесно за загинатите и оштетените“. Каква демонстрација на совесност и сочувствителност од страна на Апашиве? И, што да видиме? И СДСМ мисли дека оваа тема сега не треба да се „политизира“!? (Колку ми пречи овој збор, „политизира“?) И некои новинари, кои ни случајно не треба да се така нежни кон Злосторникот станаа воздржани, па и они предлагаат „да не се политизира несреќата“! Па, Господо, кога да се „политизира“ темата? После изборите? Наводно, требало „да бидеме единствени“ - сега во злото ( Заедно со Злосторникот?); со апашите да ги споиме лицата и да бидеме едно лице, една душа, за единствената и најмила (нивна) Македонија? Да бидеме конструктивни и да предлагаме мерки; тие (арамиите) со задоволство ќе ги реализирале! Ако се политизирала темата, тоа можело штетно да влијае на хуманитарната помош! На добрината на луѓето! Што ли уште нема да се изнаслушаме, само и само арамиите и сејачите на злото да се провлечат неказнети. Во меѓувреме, се разбира, ќе продолжат со беспоштедното самофалбаџиство; со прикривањето на криминалот, на злоупотребите, на вината за мртвите, за обездомените и за новите преселби на младите во „душманските“ земји кон Македонија. Патем ќе удираат и по некој бокс, ако нешто им се дофрли, ако помислат дека дофрленото ги навредува нивните „чисти души“. Ако мислите така, нека ви (ни) е со среќа! Арамијата и натаму ќе „политизира“, и ќе чека да зграпчи уште една прилика да го доврши чинот на злосторството. Затоа „Опозицијо“, нема ништо да изгубиш ако „политизираш“! Никој во оваа држава не ја злоупотребил политиката повеќе отколку оние што ве советуваат „да не политизирате“! Нужноста фактите да пливаат во секоја прилика наместо мртвите тела и фекалиите не е политизација на несреќата. напиша:

Од: Биљана Секуловска

август 20, 2016-8:32 am


Потерата на СС бригадите во лов на Лидија Димковска



Прво беше Шелева. Потоа Димковска. Иако отсекогаш била проблемот писателката. Иако се почна со Димковска.

Професорката сега си направи сличен проблем како писателката. Со задоволство, би додала таа, претпоставувам.

Што направи проф. Елизабета Шелева: поднесе оставка од жири комисијата за наградата „Браќа Миладиновци“ за 2016 година, што ја доделуваат Струшките вечери на поезијата.

“Поднесувам оставка поради тенденциозната одлука на мнозинството членови во комисијата, книгата „Црно на бело“ од Лидија Димковска да не биде вклучена во потесниот избор од пет дела”, образложи професорката.

Потоа дојде и пресудата на писателката Лидија Димковска: одби учество на Струшките вечери на поезијата после нивната покана поради оставката на Шелева.

“Сметам дека поканата од Ваша страна е апсурд над апсурдите и затоа не ја прифаќам”, напиша таа, подвлекувајќи ги последните зборови, пишувајќи ги со големи букви.

Еднаш веќе пишував за Димковска, тогаш кога повторно “Браќа Миладиновци”, библиотеката, мислеа дека и пресудуваат, давајќи и награда, па одземајќи и ја, за да ја покажат целата мизерија на партиските бригади на Фаренхајт 451. (http://novatv.mk/a-zoshto-bash-lidija-dimkovska-moralo-da-dobie-nagrada/)

Уморни сме сите, уморни се и тие, Димковска и Шелева. Сите сме веќе на крајот на патот, каде не дочекуваат само омразата, расколот и отровот и немаме каде да одиме.

На тој крај за кој говорам, на тој крај на патот многумина одамна се завршени во бездна, што по своја волја, што поттурнати, фрлени и затрупани, за да не останат трагови, за никој да не смее да проговори повеќе никогаш.

Следеше уште едно одбивање, веќе очекувано- актерката и активистка проф. Синоличка Трпкова одби учество во жири за избор на македонски филм на Оскар.

Сепак, морам да бидам прецизна кога говорам за тешките чекори на сите нас кога неволно правиме понекогаш се. Ниту Димковска, ниту Шелева, ниту пак Трпкова не ги има совладано уморот, иако сите некако, па дури и тие, понекогаш туркаме, едвај го чекаме денот да заврши, ноќта да се заборави, сиот овој бес кој се истура да се преброди, исфрлената омраза да се избегне, ако може, но би морало, за да се преживее после се.

За оние другите уметници

Но, би сакала сега да отворам едно прашање, дилема која ги тишти, или барем ги интригира за момент, некои уметници кои не можат да ја разберат потребата на уметникот да говори, да протестира, да маршира, да се бунтува и буни, тогаш кога не може да се преживее ако не се проговори за состојбите во сопствената земја- она што го прават малкумина писатели, уметници во оваа земја.

Некои уметници сметаат дека нивните дела, нивната уметност е скапоценоста која ја оставаат како наследство, дека таа им гарантира бесмртност, или барем на нивната книжевност.

Во нивните книги нема да сретнете ниту збор, некаква точка, најмалку извичник за страдањето, за неволјите, за тескобата во која живеат луѓето од земјата, која иронија, тие писатели ја нарекуваат своја.

Велат дека ја имаат само својата уметност, живеат за неа, умираат за неа, во ред, сосема во ред, тоа некако и го разбирам.

Живеат надвор од главите на овие луѓе тука, безбедно се успиваат, се покриле и се ушушкале со ќебињата, ги улулкала нивната сигурна база, нивната уметност ги тетоши, ги разгалува, им ја цица крвта, се пораѓаат и едвај одат заради болката која им ја предизвикува, во ред, сосема во ред, зошто да не, можеби ќе се обидам да разберам.

Ќе поминат така многу денови, години, делата на Димковска и на неколкумина кои го креваат гласот сиве овие години, но и на овие другиве уметници ќе преживеат.

Ќе мислат и таа и тие, особено тие, оние другите, таа сепак со резигнација и нешто разочараност, тие со многу повеќе радост и надеж, ќе мислат значи и тие и таа дека нешто од ова сега што ни се случува, ним што не ги заболува и неа што е прогонувана, дека се ќе проголта прашината, ќе исчезне, ќе испари како да не било никогаш, зошто воопшто било, кога се заборавило.

Но, што да се прави, архивите секогаш не паметат, ниту пак историјата гарантира некаков сигурен успех- тоа ќе мислат и тие и таа, тие со занес во очите, таа доволно уморна да не се расправа со нив.

Навистина ли мислите дека е така како што напишав, за архивите и историјата, дека никој не памти и дека ништо и не е важно кога се ќе заврши, кога нас нема да не има, како никогаш да не сме биле?

Ги прашувам сега нив, им се обраќам на уметниците, кои сега молчат и не проговорија ниту збор овие години, за оваа власт, за нивните луѓе, за нивните најблиски и најдалечни, во кои се колнат и на кои велат дека им ја посветуваат уметноста, речта, здивот и утробата.

Бре, бре- и крвават за сите несреќни, обесправени, преплашени и понижени, но ете, одбрале да не го кажат тоа, ниту во делата, ниту во јавноста, па дури ни дома, затоа што ако стојат по страна, ако не гледаат отстрана, а притоа не ја вклучуваат интроспекцијата, тие се исклучени, како од струја под висок напон, тие се некаде далеку на небото и одозгора гледаат се но не смеат да испуштат крик (добриот глас е во прашање), каде сиромашките музи се пресисани, уништени од земањето, никогаш немало давање, никогаш немало ништо всушност, ништо навистина вредно, но кој да им каже.

Хамсун и Грас сторија се за да паметиме

Знаете како, ништо не исчезнува од сеќавањето и покрај се, токму заради се. Тогаш кога Норвежаните ги запалија книгите на нобеловецот Кнут Хамсун, токму заради неговите фини односи со Хитлер, или тогаш кога уште еден нобеловец, Гинтер Грас, го објави своето учество во СС бригадите- се е документирано, запишано, запаметено и врежано во историјата на човештвото. Само за да не се повтори, да се знае и да се предупреди.



Димковска е голема писателка во секоја смисла на зборот, наспроти оние другите, “големите” писатели кои молчат за времето и земјата во која живеат, а не знаат дека уметноста не го простува тој молк, таа неподнослива тишина.

Тоа се оние другите кои се надеваат на заборав, еднакво како што некои од нас инсистираат да не веруваме во колективна историска амнезија.

Иако верувам дека понекогаш и Димковска е песимист, како и сите ние, потонати сме со неа во доволно разочараност дека големите дела и големите уметници, големите луѓе во оваа земја се забораваат, како никогаш да не биле, замислуваме фаталистички сценарија дека ќе бидат избришани во лажните и фалсификувани историски читанки и запалени од архивите.

Лажните пророци, да се послужам со зборовите на Конески, би не надгласале и би ни досудиле една безобразна и геноцидна реченица- а што ако и биле, кога се правиме да не биле.

Но, историјата ги демантира, им се обраќа со главоболка и не е расположена за премногу објаснувања, но секогаш наоѓа време сите да ги потсети: нема баш биде така како што се надеваат тие и вие стравувате, тој пат го поминаа веќе и Хамсун и Грас, заминаа обележани и напаѓани, што не е и ни лошо, во крајна линија, и тука подзастанува овој монолог, и со цинична насмевка додава- доколку не беа и презрени.

Но, презрени, тоа никогаш нема да можат да го заборават, дури ни сега, откако ги нема, но тоа е ужасно, тоа чувство кога се презрени иако биле сакани заради нивната уметност.



Таа уметност станува исто така презрена, некако смртна можеби. Така барем јас го читам Хамсун- тешко ми оди после се, а е еден од најдобрите што сум ги прочитала. Повторно, наново го читам како да ми се ближи крајот и секогаш се прашувам- зошто ваков писател ја фрлил уметноста и се запалил всушност самиот тој, со своето чкорче извадено од фиоката каде ги чува дрангулиите, зошто тој ги уништи своите ремек-дела и со тоа и вечноста за него.

Овој текст е посветен на еден голем уметник, за мене еден од најголемите што воопшто сме ги имале, кој би сакала да размисли добро, после се:  “Кога ви редат ордени, мора да ја свиткате главата надолу”. Се надевам дека не е премногу доцна да се присети дека уметноста е се што мораме да имаме, за да преживееме.

http://novatv.mk/poterata-na-ss-brigadite-vo-lov-na-lidija-dimkovska/

Ребаланс на ребалансот - како Апашот нè преродува!

Петар Гошев ● во 15:42 23 август 2016



1.Неодамна усвоениот ребаланс на Буџетот сè уште не е поставен на веб-страницата на Министерството за финансии, а Првиот Апаш во државата подготвил следна измена, веќе доставена за усвојување во таканаречениот парламент на РМ. Тој знае дека веќе никогаш нема да биде на државна функција и затоа уште позасилено брза да го доврши убиството на сопствената држава.

Да се потсетиме: Во првоусвоениот Буџет за 2016 (декември минатата година) Владата предложи, а куклите во Собранието изгласаа:

а) буџетскиот дефицит (новододадениот долг) да изнесува 3,2% од БДП. Преведено во пари, околу 19 милијарди денари или 310 милиони евра.

б) заедно со обврските за отплата на домашните и странски кредити, Владата да има право (во 2016) на позајмување пари во износ од 40,5 милијарди денари, односно 660 милиони евра. Тоа значи, всушност, да располага со буџет поголем за 660 милиони евра над приходите што може да ги собере во истата година, односно над она што може да го наплати од фирмите и граѓаните врз основа на постојните закони за даноци, придонеси, такси итн.

2. Годината тргна лошо. Всушност, продолжи лошо - за сите очекувано, за Владата „неочекувано“. Проекциите, како и сите во последните години, фундаментално потфрлија. Првиот Апаш виде дека му недостигаат многу пари: за перманентната пропаганда што „не политизира“ ниту едно прашање; за довршување на умноболниот и смртоносен Проект СК-014; за „спасоносно“ подмитување нов контингент избирачи и држење на „узди“ на постојните; за нов дотур на пари на неговите и сметките на целата Фамилија; за присвојување на уште поголем дел од остатокот на националното богатство на Македонија. И, секако, за нова енергија во борбата да ги избегне решетките. Затоа во декември науми да издаде еврообврзница во износ од 500 милиони евра. Доби 270, при што абдицираниот ексминистер, лажливецот со повеќе лица, З.С. изјави дека се доволни за цела 2016.

Откако Првиот Апаш заклучи дека парите сепак му се малку и откако се разјаснија со партнерите (домашни и странски) дека изборите ќе се одржат во декември годинава, издаде наредба за ново зголемување на јавниот долг - овој пат во изведба на најновата „флека“, наречен министер за финансии. И повторно немаше никаков проблем. Флеките, крадците, дунстерите и демагозите во т.н. парламент изгласаа:

а) Нов, поголем буџетски дефицит. Претходните 3.2% од БДП ги зголемија на 3.6%. Во пари, наместо 19 милијарди денари (310 милиони евра) новододаденото задолжување одлучија да изнесува 21,2 милијарди денари (344,4 милиони евра);
б) Наместо користење вкупни заеми од 660 милиони евра (заедно со износите за отплата на достасани кредити) Апашот доби „дозвола“ за позајмување во 2016 година сума од 693,3 милиони евра. Во тие рамки беше најавената нова еврообврзница во износ од 650 милиони евра што подоцна, поради познатите настани, беше сведена на 450 милиони евра. И, повторно имавме изјава, овој пат од новиот десубјективизиран лик на чело на МФ, дека овие позајмувања не се само за оваа година, туку и за потреби во идната, 2017. Така му кажал да изјави, се разбира, Апашот и тој тоа го прави без да размислува.

3. Но, ѓаволот не ора, ниту копа. На 6 август се случи трагичната поплава. Апашот намириса нов изговор за ново зголемување на задолжувањето. Без пресметка за вкупната штета што ја претрпеа поплавените, без обелоденување на вкупните износи домашни и странски донации и „заборавајќи“ дека им рекол на неговите флеки да изјавуваат дека еврообврзницата ќе служи и за потреби од 2017 година, Апаштот веќе му дотури на парламентот трета верзија на Буџетот за 2016 - ребаланс на ребалансираниот. Издаде наредба и таа, како и досега, ќе биде извршена:

а) буџетскиот дефицит да изнесува 4% од БДП, наместо претходните 3,6. Во пари, наместо претходно наведените 21,2 милијарди денари (344,4 милиони евра) новиот долг да изнесува 23, 1 милијарди денари (376 милиони евра);

б) вкупното право на задолжување (одобрено од парламентот), повторувам, заедно со отплатите на кредити во 2016, наместо 42,6 милијарди денари (693,3 милиони евра) да изнесува 44,6 милијарди денари (725 милиони евра). Ова најново мајтапење со државата и државјаните на Македонија не било поради клучниот збор „панорамското тркало“ во фекалиите на Вардар (СДСМ), туку поради клучниот збор „хуманост“ (ДПМНЕ).

4. И така, сиве овие години, конечно дознавме дека Арамијата, со помош на алатките ДПМНЕ и ДУИ, ја задолжувал и презадолжувал, ја ограбувал и разградувал, ја изложувал на потсмев и сожалување македонската држава (дома и надвор) - само од „хумани“ причини. Притоа, не помогнаа апелите од домашните стручни и добронамерни луѓе, не помогнаа ниту ронка препораките во извештаите на ММФ, Светска банка и Европската комисија во кои особено во последните години на Апашот му се сугерираше да не биде толку „хуман“ и од „хуманост“ да премине на финансиска консолидација на јавните финансии, на транспарентност, рационалност и помалку крадење. Но, тој упорно и напорно продолжи да биде сè похуман. И, еве, како корелирала „хуманоста“ на Арамијата со номиналниот раст на БДП. (Повеќепати сме пишувале дека реалниот раст на БДП во последните десет години просечно годишно се зголемувал со само 2,8 проценти, значително под потенцијалниот раст на економијата. Всушност се движел со послаба динамика и од некои години кога долгот се намалувал, наспроти, во овој период, кога јавниот долг, како процент од БДП, е дуплиран.)




Имено, сликава јасно ни соопштува дека:

Номиналниот БДП од 2006 (324,3 милијарди денари) до 2015 (422,1 милијарда ден.) е зголемен за 30,2%. Наспроти тоа, бруто-надворешниот долг на земјата во истиот период е зголемен за 168% (од околу 2,5, на 6,7 милијарди евра), додека, пак, јавниот долг (дефиниран од Владата) во истиот период е зголемен за 136% (од 1,8 милијарди евра, на 4,3 милијарди евра). Првиот индикатор, бруто-надворешниот долг се зголемил за 5,2 пати повеќе во споредба со растот на номиналниот БДП, додека вториот, јавниот долг, за 4,2 пати. Ваквата огромна разлика во динамиката на растот на БДП, од една страна и динамиката на растот на двете наведени категории (со нивото кое го достигнале) од друга страна, сугерираат дека:

(1) И оној мал, бавен реален раст на БДП (просечно годишно од 2,8 проценти) главно е истуркан со помош на огромниот раст на задолжувањето, а не со економските вештини на Првиот Јанкесеџија во државата, кои се на ниво здобиено од вечерни училишта за возрасни.

(2) Огромен дел од позајмените пари се претворени во мртов капитал (за што има многу видливи примери), во зданија што јадат капитал наместо да произведуваат (за што исто така има многу примери) и дека големи износи на пари се изнесени од земјата, за што има безброј јасни индиции.

(3) Во наредните неколку години Македонија не ќе може да го поттикнува растот со кредитни вбризгувања. Долгот ќе биде негативен фактор на растот. Од тој аспект земјата ќе биде прилично инвалидизирана, што исто така е една од целите на Апашот. Впрочем, мачно подобрениот кредитен рејтинг на земјата повторно почна да се намалува.

За да бидат работите појасни, за недоволно упатените во оваа материја, еве неколку појаснувања.

Бруто-надворешниот долг е составен од надворешниот долг на државата и надворешниот долг на приватниот сектор. Јавниот долг на државата (според дефиницијата на Владата, вградена во Закон) е збир од долгот на Централната власт, јавните фондови, долгот на општините и гарантираниот долг на јавните претпријатија. Изложените податоци не се лиферувани од опозицијата, домашните предавници и странските непријатели. Сите се од базите на податоци на државни институции контролирани од Арамијата: За БДП од ДЗС; за бруто-надворешниот долг од НБРМ; за јавниот долг од МФ.

Наведените бројки за јавниот долг, симнати од веб-страницата на Министерството за финансии, не се ажурирани и не се целосни.

Според тоа, официјалните дефицити, искажувани во буџетите и завршните сметки што лесно ги усвојуваат пратениците се помали од фактичките. Според тоа, бруто-надворешниот долг и јавниот долг на РМ е прилично поголем од официјално соопштуваниот. Ако кон дефицитите се додадат и износите пари потребни за одржување на државната инфраструктура, која се распаѓа (а секоја уредена држава нив ги калкулира), секој одговорен функционер би се вџашил од состојбата во јавните финансии. Затоа, дискрапанцата помеѓу номиналниот БДП и растот на наведените категории долгови е уште поголема. Кога ќе се соберат педантно сите невклучени и скриени долгови на државата (без прашањето на руинираната и неодржувана инфраструктура), јавниот долг веќе во овој момент е поблиску до 60, отколку до 50 проценти од БДП. Всушност, Апашот веќе го има реализирано она што сакаше да го вметне во Уставот - како праг на задолжување. Затоа запрепастува натамошниот молк на поголемиот дел од општеството, немото набљудување на распаѓањето на една држава создадена од жртвите на генерацијата што веќе речиси ја нема и дарот на историските околности.

И што викате? Смешно било тоа што Собранието на Македонија прво избра министер за внатрешни работи и потоа за помалку од еден ден му ја прифати оставката? Викате, смешно било дека владејачката партија нашла некој професор, му се јавила на телефон и му соопштила дека ќе биде министер за еден ден и тој прифатил со радост и со гордост? Мене не ми е смешно. Не ми е ни тажно. Страв ми е. Може да му биде смешно само на некој што има уште еден пасош освен македонскиот.

Одамна веќе во Македонија не може да се зборува за некаков срам, за некаква етика, за некаква логика, за нешто што ние будалите сè уште наивно мислиме дека „белким нема и тоа да им текне да го направат“. Е па, им текнува. И со последниот потег за поставување министер за внатрешни работи само за еден ден, се виде дека тие и најапсурдните работи ќе продолжат да ги прават оти видоа дека сè им поминува. Тие не прават будала од Оливер Андонов, за кого логично прашање е со кое лице тој универзитетски професор ќе излезе пред студентите. Тие не прават будала ни од Емил Димитриев, кој во Собрание прочита дека министерот Андонов, кој ќе биде министер помалку од 15 часа, „ќе даде максимум од себе на функцијата“, оти имал и искуство од Воена академија. Не прават будали ни од пратениците, на чело со претседателот на Собранието, третирајќи ги како да се оперирани од мозок да расправат, да гласаат за министер и после за помалку од 15 часа да му ја прифатат оставката.

Не прават тие будали од нив. Од нас прават будали. А ние им се смееме. Ептен смешно.

2 Додека ние се смееме, ВМРО-ДПМНЕ си обезбеди контрола на МВР до изборите. А не е дека не знаевме дека така ќе прават. Убаво чувме „ВМРО-МВРО“. Не знам само зошто не им верувавме. Дека мислевме оти имаат совест? Дека знаат за срам? Дека до сега не ни станало јасно оти кај нив не треба да се бара ни срам, ни перде, ни логика на нештата, ни правила на игра… Дека оваа игра што ја смислија со министерот за внатрешни работи им е за да обезбедат гаранција за фер, демократски, ем кредибилни избори. И дека ова што го прават нема смисла. Да. Нема смисла. Има режим.

Едноставно, власта мора да обезбеди контрола по секоја цена да се добијат изборите. Оти, кај нив мотивацијата е многу силна. Не е веќе борба за власт. Борба за живот è. Само, не ми е јасно зошто сите што не се за ВМРО-ДПМНЕ мислат дека ова и за нив не е борба за живот. Оти, ако победи ВМРО-ДПМНЕ, ќе има ли живот за нив?

3 И додека опозицијата и твитерџиите во виртуелниот свет се потсмеваа со министерот за еден ден Оливер Андонов и правеа драма со првачето на Никола Груевски, во реалниот свет Митко Чавков се врати на местото на злочинот. Таму каде што беше, кога министерката Јанкуловска викаше „МВРО-ВМРО“. Каде што се прават лични карти за 50 луѓе на иста адреса, каде што се организираат успешни полициски акции од типот на онаа од кумановско Диво насеље, каде што полицијата испраќа логистика за партиски тепачи пред избори, каде што се уништувала опрема за прислушување… Фокусирајќи се на драмата што ја направија за шпалирот за првачето на Груевски, заборавија дека Чавков сега ќе треба да ги спроведува наредбите на СЈО за обезбедување сведоци и обвинети.

4 Министерот Чавков само неколку часа пред да си даде оставка потпиша 600 решенија за нови вработувања во полицијата. А сабајлето ги викнаа сите што се избрани да ги подигнат решенијата за работа, да побрзаат пред Оливер Андонов да се освести дека ќе стане министер.

И вие уште се чудите дека немаат срам?

Во еден ден со нашите заеднички пари си купија ем полиција, ем гласачи. Прво ни ги украдоа парите, а сега пак наши пари трошат за да си ја купат слободата. И уште не сфаќаме дека во наши раце е одлуката дали ќе продолжат тоа да го прават.

5 На 1 септември, помалата ќерка на Груевски стана прваче и тој ја однесе во школо. Имал добра причина. Ама, што бараа во школите градоначалниците? На пример, што бараше Андреј Жерновски во школото, уште и седнат во прв ред до Груевски, како за нив да е приредбата за првачињата? Си го бараше ветениот шамар од 2013 година, оти Груевски сè што ветува остварува? Онака јак шамар, пред сите.

А Заев што бараше да им се обраќа на првачињата? Од лидер на опозиција на 1 септември не очекувам да им посакува добредојде на првачиња. Од лидер на опозиција очекувам да им се обрати на родителите, на наставниците, а богами и на сите други граѓани. Од лидер на опозиција очекувам да ми каже што ќе прави со образованието, дали ќе ги обнови училиштата, дали ќе го укине екстерното, дали ќе го подигне квалитетот на наставата… Од лидер на опозиција очекувам да вети дека нема да ги силува наставниците да одат на митинзи и да обезбедуваат по 30 гласачи, дека нема да ги тера директорите да земаат партиски книшки, дека нема да ги спречува наставниците да штрајкуваат ако се незадоволни…

На 100 дена пред избори, тоа го очекувам од лидер на опозиција кој се спрема да стане премиер.

6 Една недела пред да славиме 25 години независна држава, Македонија има привремен премиер. Има привремена Влада со привремени министри. Има привремено регулаторно тело за медиуми . Има привремен уредник на информативната програма на јавниот сервис МТВ. И има специјално, привремено обвинителство.

Конечно, и привременото име доби смисла.

Aвторитарната пирамида во Македонија може да се урне на избори

ДВ: На 11 декември се закажани предвремени парламентарни избори. Исполнети ли се според Вас воопшто условите за одржување на демократски избори во Македонија?
Флоријан Бибер: Опозицијата долго време обвинуваше дека нема услови за фер и демократски избори и мислам дека тоа беше издржана критика. Прашањето е што може да се стори до ноември за тоа да се исполни. Можам да замислам дека опозицијата е подготвена повторно да се дистанцира од изборите доколку не се исполнат условите. Со други зборови, мислам дека граѓанското општество, кое беше доста активно преку Шарената револуција изминатата пролет и лето, и опозицијата ќе треба да одлучат дали можат да се одржат фер избори, и потоа доколку нема услови, тие да се откажат. Се разбира, ова постојано одложување на изборите станува гротескно, но тоа покажува и дека владејачките партии точно знаат дека паѓањето од власт не значи само губење на власта во смисла на демократска промена на власта, туку тоа претставува една реална закана за целата врхушка на власт. Тешко е замисливо дека елитата нема да заврши во затвор поради постојните сомнежи и затоа цената на изборите е многу висока. Прашањето е дали воопшто може да зборуваме за фер и демократски избори при така висока цена. Ризикот е многу голем. А тука природно се поставува прашањето: што може да ги убеди да прифатат фер и слободни избори кога ризикот дека за тоа ќе платат голема цена е висок. ЕУ има само ограничени механизми за притисок. Мислам дека од страна на ЕУ мора да се изврши посилен притисок врз владејачката партија, во координација со САД, за да се осигура дека изборите ќе бидат слободни и фер. Преговорите за тоа не можат да траат вечно. А во моментов се чини дека тоа е стратегијата на владејачката партија и на експремиерот Груевски.
Тие бараат начин вечно да преговараат. Колку подолго се преговара, толку повеќе се троши опозицијата и се исцрпува ЕУ, и се надеваат дека на крајот ќе успеат да излезат од овој маратон како единствени преживеани. Тоа не смее да се случи. Доколку такви злоупотреби и манипулации на демократските институции можат да се преживеат во Македонија, тогаш тоа ќе биде сигнал и за останатите земји во регионот: Србија, Црна Гора и други. Сите тие следат што се случува и си велат: па добро, ако ЕУ го прифаќа тоа во Македонија, зошто да не го правиме истото и кај нас.

Секогаш има утре – и што тогаш?

Помислуваат ли сервилните послушници на тоа што ги чека утре, кога власта ќе се промени, кога водачот ќе мора да отстапи? Секаде, па и во Македонија, сметките кога-тогаш ќе мора да се платат. Колумна на Зоран Јордановски

Џафери за НОВА: Ако Уставниот суд го укине СЈО нема услови за избори